عسل وحشی بخریم یا نخریم؟

عسل وحشی چیست؟

زنبورعسل‌های وحشی که در طبیعت وجود دارند، کلنی خود را روی درخت‌ها، لابه‌لای صخره‌ها، درون تنه‌ درخت‌های قدیمی، داخل غارها و به طور کلی مناطق بکر و به دور از شلوغی می‌سازند.

به عسلی که از این کلنی‌ها برداشت می‌شود و انسان‌ها هیچ نقشی در تولید آن ندارند، عسل وحشی یا عسل کوهی می‌گویند.

باتوجه به فرآیند تولید و تعریف این عسل‌، نمی‌توان منکر کیفیت و خواص بی‌نظیر آن شد، ولی نکته‌ای که می‌بایست به آن توجه کرد این‌ است که مقدار این نوع عسل که توسط افراد بومی برداشت می‌شود در مقابل میزان تقاضای آن، بسیار کم و ناچیز است.

این افزایش و بالا بودن تقاضا، زمینه را برای انواع تقلب در این نوع عسل فراهم نموده است که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.

آیا عسل وحشی را از عسل طبیعی می‌توان تشخیص داد؟

در جواب به این سوال باید بگوییم که هیچ راه قطعی‌ برای شناخت این دو نوع عسل از یکدیگر وجود ندارد. حتی با استفاده از آزمایش نیز نمی‌توان این کار را انجام داد. اما چند نشانه‌ ظاهری وجود دارد که می‌توانیم از آن‌ها کمک بگیریم.

[بیشتر بخوانید: تشخیص عسل طبیعی و 11 باور اشتباه در مورد آن]

در کشور ما دو نوع زنبور عسل وجود دارد: زنبور عسل معمولی و زنبور عسل وحشی.

زنبور عسل معمولی یا کندویی همان زنبوری است که زنبورداران از آن برای تولید عسل طبیعی استفاده می‌کنند.

زنبور عسل وحشی که نام علمی آن Apis florea است در مناطق گرمسیر یعنی استان‌های جنوبی و جنوب غربی مثل بوشهر، خوزستان، سیستان و بلوچستان و کرمان زندگی می‌کند. این زنبور به هیچ وجه داخل کندو نمی‌ماند و اهلی‌شدنی نیست!

اما اختلاف‌های ظاهری بین عسل وحشی و عسل طبیعی وجود دارد از جمله:

اختلاف در اندازه‌ی شان یا سلول‌ها

زنبور وحشی جثه‌ای ریز و حدوداً نصف زنبور معمولی دارد. به همین دلیل، اندازه‌ی شانِ سلول‌های 6 ضلعی که می‌سازد از سلول‌های زنبور معمولی کندویی کوچک‌تر و کمی هم بی‌نظم است.

اختلاف در شکل ظاهری موم

اگر عکس کندو عسل کوهی را دیده باشید می‌دانید که شکل ظاهری موم زنبور وحشی معمولا به شکل یک خربزه است که از شاخه درخت یا بین صخره‌ها آویزان است و یا زنبورها آن را در اطراف یک چوب به صورت استوانه‌ای می‌سازند. اما شکل ظاهری موم زنبور عسل معمولی که زنبورداران در کندو قرار می‌دهند، همان‌طور که در عکس عسل کندو در تصویر زیر نشان داده شده است معمولاً به شکل قاب مستطیلی و منظم است.

آیا خواص عسل وحشی با عسل طبیعی متفاوت است؟

همان‌طور که اشاره کردیم، طبق روش‌های آزمایشگاهی نیز تفاوت چندانی میان عسل وحشی و عسل طبیعی از نظر کیفیت و خواص وجود ندارد. زیرا اجزای سازنده هر دو شبیه به یکدیگر است. بدیهی است که منظور ما از عسل طبیعی، عسلی است که زنبور برای تولید آن به طور کامل از شهد گیاهان تغذیه کرده باشد و اصطلاحاً عسل تغذیه‌ای نباشد.

ممکن است به دلیل تغذیه زنبورهای وحشی از گیاهان مناطق بکر، کمی تفاوت در کیفیت یا طعم و عطر میان عسل کوهی و طبیعی وجود داشته باشد و نمی‌توان این مسئله را انکار کرد.

امروزه زنبوردارانی که به فکر تولید عسل با کیفیت بالا هستند، کندوهای خود را در مناطق کوهستانی و به دور از آلودگی‌ها نگه‌داری می‌کنند. در نتیجه این کار، زنبورداران عسل طبیعی با همان خواص دارویی و درمانی عسل وحشی را برداشت می‌کنند.

علاوه بر این، زنبورداران متخصص برای درمان بیماری‌ها و آفت‌هایی که ممکن است کندو و زنبورها را درگیر کند، به جای مصرف آنتی‌بیوتیک‌های شیمیایی و غیرمجاز از روش‌ها و مواد ارگانیک استفاده می‌کنند. این کار باعث می‌شود هیچ ناخالصی وارد عسل نشود و کیفیت آن همانند کیفیت عسل وحشی باشد.

بیایید فرض کنیم طبق تبلیغ‌های اغواگرانه برداشت‌کننده‌ها یا شکارچیان عسل، تفاوت فاحشی از نظر خواص و کیفیت بین این دو نوع عسل وجود داشته باشد. در این حالت، با توجه به آسیب‌هایی که برداشت بی‌رویه عسل وحشی به طبیعت وارد می‌کند، آیا حاضرید این نوع عسل را بخرید؟

ما به شما پیشنهاد می‌کنیم به جای خرید عسل وحشی، از عسل خام طبیعی که تنها با شهد گل‌ها و گیاهان تولید شده‌اند، استفاده کنید. اگر می‌خواهید بدانید چرا، خواندن ادامه مطلب را از دست ندهید.

چرا باید از خرید عسل وحشی صرف‌نظر کنیم؟

شاید شما هم با دیدن تبلیغات خرید عسل وحشی و خواص اغراق شده و غیرواقعی که برای آن گفته می‌شود، حداقل یک بار نسبت به خرید آن وسوسه شده باشید و این سوال برایتان پیش آمده باشد که این عسل وحشی از کجا بخریم؟

اما ما در مجموعه اسپی‌کو خرید هر نوع عسل کوهی یا وحشی را توصیه نمی‌کنیم. چرا که خرید این عسل به معنی مشارکت در نابودی زنبورهای وحشی و محیط زیست است. در ادامه درباره مهم‌ترین دلایلی که چرا نباید عسل کوهی خرید توضیح می‌دهیم.

خطر انقراض و نابودی زنبورهای وحشی

معمولاً برداشت عسل وحشی توسط شکارچیان عسل منجر به نابودی کامل کلونی و لارو زنبور عسل می‌شود. زیرا شکارچی آگاهی و دانش لازم را ندارد و این کار را به صورت غیراصولی انجام می‌دهد.

به دلیل افزایش تقاضا، عسل وحشی در زمان نامناسب، بی‌رویه و بیشتر از ظرفیت موجود برداشت می‌شود.

این عوامل دست به دست هم داده و جمعیت زنبورهای وحشی در کشور را کاهش داده اند. علاوه بر این، از آن جایی که شکارچیان تمام عسل را برداشت می‌کنند، ذخیره‌ای به عنوان تغذیه زمستان برای زنبورهای وحشی باقی نمی‌ماند. نتیجه این کار، تلف شدن زنبورهای کوچک وحشی در زمستان است.

آسیب به محیط زیست

زنبورهای عسل با گرده‌افشانی در جنگل‌ها و مراتع، به حفظ و بهبود تنوع زیستی گونه‌های گیاهی مختلف کمک زیادی می‌کنند و به این صورت مانع از تخریب محیط زیست می‌شوند. علاوه بر این، زنبورهای وحشی در افزایش تولیدات کشاورزی و به طبع آن تأمین امنیت غذایی نیز تأثیر قابل‌توجهی دارند.

گاهی اوقات شکارچیان عسل به کمک آتش و دود زنبورهای وحشی را فراری می‌دهند و عسل آن‌ها را برداشت می‌کنند. از آن‌جایی که زنبورهای وحشی شاخه درختان و یا درون تنه درختان را نیز برای ساخت کلنی انتخاب می‌کنند، آتش زدن باعث آسیب به درختان خواهد شد.

با توجه به نقش قابل توجه زنبور وحشی در طبیعت و محیط زیست، می‌توان گفت ارزش این زنبور کوچک از عسل وحشی که تولید می‌کند بسیار بیشتر است.

فروش عسل کوهی با قیمت‌های نجومی

بعضی‌ها گمان می‌کنند گران بودن قیمت عسل وحشی به معنای خالص بودن و یا خواص زیاد آن است. شکارچیان عسل سودجو، با سوءاستفاده از ناآگاهی مردم و متأسفانه تقاضای زیاد، عسل کوهی را با قیمت زیاد و دور از واقعیت به فروش می‌رسانند. در‌حالی‌که متقبل هزینه و زحمت برای زنبورداری نیز نمی‌شوند!

[بیشتر بخوانید: قیمت عسل طبیعی | از ارزان‌ترین تا گرانترین عسل ایران]

عرضه عسل وحشی تقلبی

شاید فکر کنید که در عسل وحشی نمی‌توان تقلب کرد، اما این تصور کاملاً اشتباه است!

با توجه به اینکه منابع عسل وحشی محدود است و از هر کلونی آن حداکثر 3 کیلوگرم عسل برداشت می‌شود، شکارچیان عسل برای به دست آوردن سود بیشتر، در کنار ضرری که به محیط زیست می‌رسانند، با استفاده از روش‌های مختلف، عسل وحشی تقلبی هم تولید می‌کنند!

افراد سودجو، عسل‌های بی‌کیفیت را با تغییر در ظاهر (پیچیدن موم دور چوب و شاخه‌ی درختان) با قیمت‌های گزاف وارد بازار می‌کنند و متأسفانه برخی مصرف‌کنندگان هم معتقدند فقط این نوع عسل، خالص بوده و دارای خواص دارویی است و عسل‌های عرضه شده در بازار همگی تقلبی و بی‌کیفیت هستند!

توصیه اسپی‌کو

احتمالاً شما هم با خواندن اثرات منفی برداشت عسل وحشی روی محیط زیست و خطر نابودی زنبورهای وحشی، از خرید آن منصرف شده‌اید و تمایل دارید خرید عسل از زنبورداران متعهد و متخصص را امتحان کنید.

پیشنهاد ما به شما، خرید انواع عسل طبیعی و ارگانیک مانند عسل گون آویشن، عسل کنار، عسل رازیانه، عسل چندگیاه کوهستان و عسل موم دار از مجموعه اسپی‌کو است. چرا که ما این عسل‌ها را با رعایت تمام اصول علمی زنبورداری تولید کرده‌ایم که از نظر خواص و کیفیت، تفاوتی چندانی با عسل‌ وحشی اصل ندارند.

در پایان به شما توصیه می‌کنیم ویدئو کوتاه زیر درباره عسل وحشی را نیز ببینید.